Vandaag, 19 april 2019, is de Nationale Dag tegen het Pesten.
Pesten: wat houdt de Nationale Dag tegen het Pesten precies in? Op deze dag besteedt Nederland extra aandacht aan pesterijen. Wie overigens denkt dat het alleen in het onderwijs en bij kinderen plaatsvindt, heeft het helaas mis. Pesten komt namelijk nog altijd dagelijks voor, ook bij volwassenen op de werkvloer.
Pesten op de werkvloer
Wanneer word je gepest? Pesten is niet een eenmalige flauwe grap door een collega. Het is het structureel buitensluiten, nare opmerkingen maken of compleet negeren. Vaak verspreid over een langere periode. Het maakt je als werknemer onzeker. Je zit niet lekker in je vel en je kunt er flink ziek van worden. Wat zijn dan jouw rechten en plichten? Nog belangrijker: wat is jouw werkgever verplicht te doen wanneer er wordt gepest?
De cijfers van pesten op de werkvloer
De cijfers liegen er niet om. Arbo Online publiceerde in februari 2018 resultaten van een onderzoek dat gedaan is door IPSOS in december 2017, onder 707 Nederlandse werknemers. Maar liefst 33% van hen gaf aan dat zijn of haar werkgever of leidinggevende geen enkele actie onderneemt wat betreft pesten op de werkvloer. Uit het onderzoek kwam tevens dat 10% van de werknemers ooit slachtoffer is geweest van pesten op het werk. Daarnaast is het opvallend dat pesten niet leeftijdsgebonden is (het onderzoek is gedaan onder 18-jarigen tot 50-plussers). Bovendien maakt het geslacht, het opleidingsniveau en de branche geen verschil onder de pesterijen.
Wat kan mijn werkgever doen
Je werkgever is verplicht om pesten zoveel mogelijk te voorkomen. Dat staat tenslotte ook in de Arbowet. Je werkgever kan het bespreekbaar maken met de pester in kwestie en wat volgt is dan de keuze aan de werkgever. Hetzij afspraken maken, waarschuwingen of meer ‘van dik hout zaagt men planken’.
Wat kan je zelf doen?
Stap 1. Bespreken
Durf je niet direct op de werkgever af te stappen? Plan dan een afspraak in met je eigen huisarts of met de vertrouwenspersoon van het werk. Is het pesten uit de hand gelopen en heb je je al ziek gemeld vanwege het pesten? Dan is het een goed ding om de bedrijfsarts in te schakelen. Hij beoordeelt de situatie en bespreekt het desgewenst met je werkgever.
Stap 2. Meld het bij je werkgever
Wanneer je contact hebt gezocht met verschillende professionals (vertrouwenspersoon, bedrijfsarts, huisarts) en het probleem blijft standhouden, dan wordt het tijd dat je werkgever/leidinggevende ook door jou op de hoogte wordt gehouden. Hij zal zich verplicht moeten voelen om iets met jouw informatie te doen. Wanneer de leidinggevende degene is die pesterijen uitvoert, kun je naar een hogere leidinggevende gaan.
Stap 3. Dien een klacht in
Als je na stap 1 en stap 2 nog steeds geen verbetering ziet wat betreft het pesten, dien je een klacht in. Dit kun je doen via de klachtenprocedure bij de organisatie waar je werkt. Heeft de organisatie geen klachtenprocedure? Meld je klacht dan bij de Inspectie SZW.
Stap 4. Vraag om juridisch advies
Als er na al deze stappen nog steeds geen verbetering is geweest, vraag dan juridisch advies. Er is namelijk een kans aanwezig dat je werkgever, leidinggevende of de pester zelf aansprakelijk wordt gesteld. Win hiervoor goede informatie in. Je kunt namelijk pas aangifte doen als iemand echt een strafbaar feit pleegt.
Deze stappen kun je ook zetten als je getuige bent van pesterijen op het werk. Het is alleen soms lastig voor een buitenstaander om te oordelen of het om pesten gaat of plagen. Stel jezelf deze vraag aan de hand deze checklist:
- Het zijn structurele handelingen (negeren, nare opmerkingen maken, roddelen, etc.)
- Langdurig buitensluiten (koffie halen voor de hele afdeling, behalve 1 persoon)
- Het wijzigen van de vergaderlocatie zonder dat die ene persoon er van op de hoogte is
- Kleinerende, minachtende opmerkingen maken
- Social media (vernederende opmerkingen onder foto’s of stiekem appen over diegene)
Let op: eenmalig buitensluiten is – hoe hard dit misschien ook klinkt – nog geen pesten. Het wordt pas pesten zodra het vaker voorkomt.
Assistent-pesters
Tot slot is het goed om in gedachten te houden: wie zijn de assistent-pesters? Want deze mensen doen het slachtoffer net zoveel pijn als de pester zelf. Ze lachen vaak het hardst om zijn grappen en wijzen de pester niet op zijn gedrag. Misschien zien zij het ook niet zo zeer als pesten: dat kan ook.
De gevolgen van pesterijen zijn funest. Er kan enorme werkstress (blog) ontstaan met alle gevolgen van dien. In deze blog lees je alle gevolgen van werkstress.